Czy maski chronią przed zakażeniem SARS-CoV-2?

Czy maseczki na twarz chronią przed zakażeniem SARS-CoV-2? Uczeni zdają się być zgodni, że nie ma wystarczających dowodów na to, iż maski jako jedyny środek zapobiegawczy przynoszą wymierne korzyści, dlatego rekomendują noszenie masek jako element kompleksowej strategii przeciwdziałania pandemii.

Poniżej przedstawiam opinie wybranych instytucji na temat skuteczności maseczek, a dalej przeglądy systematyczne nielicznych badań na ten temat. Celowo odrzucam badania obserwacyjne na rzecz badań randomizowanych będących złotym standardem w nauce. Jednocześnie uważam za kluczowe zaznaczyć, iż brak dowodów na coś nie jest dowodem na brak czegoś, a powszechny obowiązek noszenia maseczek, nawet jeśli uciążliwy i niekoniecznie sensowny, to może potencjalnie działać na korzyść wzmacniania odpowiedzialności obywatelskiej w zakresie dystansowania społecznego.

Tekst może być obarczony błędem potwierdzenia. Jeśli posiadasz aktualniejsze dane, proszę o przesłanie linka w komentarzu.

Aktualizacja: 09.09.2020

Wybrane opinie na temat skuteczności noszenia masek

1)

Center for Infectious Disease Research and Policy, Uniwersytet Minnesota, USA: „Chociaż popieramy noszenie masek przez ogół społeczeństwa, nadal sądzimy, że maski z materiału i osłony twarzy prawdopodobnie będą miały ograniczony wpływ na obniżenie transmisji SARS-CoV-2, ponieważ posiadają minimalną zdolność do zapobiegania emisji małych cząstek, oferują ograniczoną ochronę osobistą w odniesieniu do wdychania małych cząstek. Zatem nie powinno być zalecane jako substytut dystansu fizycznego lub skrócenia czasu przebywania w zamkniętych przestrzeniach z wieloma potencjalnie zakażonymi ludźmi”.

„Badania próbujące wykazać, że maski z tkaniny lub zakrycia twarzy mogą ograniczyć liczbę przypadków zakażeń SARS-CoV-2, nie uwzględniają kilku ważnych faktów:

• Wydajność filtra materiału tekstylnego nie przekłada się bezpośrednio na wydajność podczas użytkowania, ponieważ nie bierze się pod uwagę aspektu dopasowania maski do twarzy noszącego. [Innymi słowy – filtr może być wydajny, ale jeśli maska nie przylega dobrze do twarzy, wówczas patogeny przechodzą przez szczeliny między maską a skórą].

• Maski lub okrycia materiałowe mają różne kształty, rozmiary i materiały, i nie są wykonane zgodnie z jakimikolwiek normami.

• Transmisja nie jest po prostu funkcją krótkich przypadkowych interakcji między osobnikami, ale raczej funkcją stężenia cząstek w powietrzu i czasu ekspozycji na to stężenie.

• Maska z tkaniny lub zakrycie twarzy w bardzo niewielkim stopniu zapobiegają emisji lub wdychaniu małych cząstek. […] Wdychanie małych zakaźnych cząstek jest nie tylko biologicznie prawdopodobne, ale epidemiologia potwierdza to jako ważny sposób przenoszenia w przypadku SARS-CoV-2”.

Źródło: (link)

2)

The New England Journal of Medicine: „Wiemy, że noszenie maski poza placówkami służby zdrowia zapewnia niewielką, jeśli w ogóle, ochronę przed infekcją. Organy odpowiedzialne za zdrowie publiczne definiują znaczną ekspozycję na Covid-19 jako kontakt twarzą w twarz w odległości ok. 2 metrów z osobą posiadającą objawy Covid-19, utrzymany przez co najmniej kilka minut (a niektórzy mówią, że dłużej niż 10 minut lub nawet 30 minut). Szansa na złapanie Covid-19 z przelotnej interakcji w przestrzeni publicznej jest zatem minimalna. W wielu przypadkach chęć maskowania na szeroką skalę jest odruchową reakcją na niepokój związany z pandemią”.

„Maski są widocznym przypomnieniem niewidocznego, ale szeroko rozpowszechnionego patogenu i mogą przypominać ludziom o znaczeniu dystansu społecznego i innych środków kontroli zakażeń”.

Źródło: (link)

3)

The Centre for Evidence-Based Medicine, Uniwersytet Oxforda: „Uważamy, że nierozsądne jest wnioskowanie o przyczynowości na podstawie regionalnych obserwacji geograficznych, jak to zrobiło kilku zwolenników noszenia masek, ponieważ 1) nagłe wzrosty liczby zakażeń mogą łatwo obalić wnioski oparte na korelacjach, 2) stosowanie się do zaleceń zapobiegawczych, w tym noszenia masek, jest często zmienne w zależności od kraju, 3) a w samych badaniach obserwacyjnych nie można uwzględnić czynników zakłócających wyniki. […]

Niewielka liczba badań kontrolnych i opóźnień w cyklu pandemicznym raczej nie dadzą nam wystarczająco jasnych odpowiedzi umożliwiających podejmowanie dobrze poinformowanych decyzji przez polityków. Porzucenie procedur naukowych i krótkowzroczność sprawiły, że pole jest szeroko otwarte dla gry opinii, radykalnych poglądów i wpływów politycznych”.

Źródło: (link)

4)

New Scientist: Istnieją obawy, że zakrywanie twarzy wpłynie na sposób, w jaki małe dzieci uczą się języka, emocji i interakcji społecznych. „Kiedy dzieci i niemowlęta uczą się dźwięków i słów, a ich słownictwo się rozwija, mają tendencję do skupiania uwagi na ustach” – mówi Lisa Scott z Uniwersytetu Floryda.

Źródło: (link)

Badania randomizowane i przeglądy systematyczne

1)

Przegląd systematyczny. MedRxiv, 6.04.2020 (preprint). Wnioskując z badań randomizowanych, noszenie masek może w bardzo niewielkim stopniu chronić przed infekcją spowodowaną przypadkowym kontaktem i w umiarkowanym stopniu – przed infekcjami domowymi. W badaniach obserwacyjnych dowody przemawiające za noszeniem masek na twarz były silniejsze. Sumarycznie, dowody nie są jednak wystarczająco mocne, aby uzasadnić powszechne stosowanie masek jako środka ochronnego przed COVID-19. Wyjątkiem jest stosowanie masek przez krótkie okresy przez osoby szczególnie wrażliwe w przejściowych sytuacjach podwyższonego ryzyka.

Źródło: (link)

2)

Przegląd systematyczny. MedRxiv, 07.04.2020 (preprint). Większość badań zostało źle zaprojektowanych. Nie ma wystarczających dowodów, aby zalecić osłanianie twarzy bez innych środków zapobiegawczych. Nie znaleziono wystarczających dowodów wskazujących na różnicę między maskami chirurgicznymi a respiratorami N95. Dowody na poparcie skuteczności kwarantanny są ograniczone.

Źródło: (link)

3)

Przegląd systematyczny. CDC, 05.2020. Wśród przeanalizowanych randomizowanych badań kontrolnych, nie znaleziono dowodów na to, że maski chirurgiczne skutecznie ograniczają przenoszenie wirusa grypy potwierdzonego laboratoryjnie. Istnieje kilka niejasności, na przykład kto powinien nosić maskę i jak długo powinna być używana. Teoretycznie, transmisja powinna być najbardziej ograniczona, jeśli zarówno zarażeni jak i inni ludzie noszą maski. Problemem może być jednak stosowanie się do tych zaleceń. Niewłaściwe użycie może zwiększyć ryzyko przeniesienia choroby. Potrzebna jest edukacja w zakresie prawidłowego stosowania i usuwania zużytych masek, w tym higieny rąk.

Źródło: (link)

4)

Badanie randomizowane dot. masek z tkanin. BMJ, 2015. Zatrzymywanie wilgoci, ponowne użycie i słaba filtracja mogą zwiększać ryzyko infekcji w przypadku noszenia masek z tkaniny. Ze względów ostrożności nie zaleca się stosowania masek z materiału przez pracowników służby zdrowia, szczególnie w sytuacjach wysokiego ryzyka.

Źródło: (link)

Więcej na temat SARS-CoV-2/COVID-19: Kliknij.