Psychologiczne podsumowanie tygodnia #2

Biologia pomaga nam zachować wierność w związku

Wierność i zdrada to tematy spędzające sen z powiek wielu amatorom miłości. Jak zachować wierność, gdy w trakcie całego życia na swojej drodze spotykamy niezliczone ilości osób, spośród których część w normalnych okolicznościach wpadłaby nam od razu w oko? Okazuje się, że nie jesteśmy w tej walce pozostawieni samym sobie.

Uczeni z Uniwersytetu Nowojorskiego i Uniwersytetu Rutgers w USA znaleźli bowiem podstawy, aby sądzić, że będąc w związku zaniżamy atrakcyjność osób, które mogą zagrażać integralności naszych więzi z drugimi połówkami. Ten błąd postrzegania może stanowić nieświadomą strategię samokontroli, która wspiera nas w zwalczaniu codziennych pokus, aby ułatwić realizację długofalowych celów romantycznych i reprodukcyjnych.

„Błędne postrzeganie ludzi stanowiących zagrożenie dla naszych związków jako mniej atrakcyjnych może pomóc oprzeć się pokusie zwrócenia ich uwagi” – wyjaśnia Dr Shana Cole z Uniwersytetu Rutgers. „Jest to szczególnie ważne, ponieważ atrakcyjność fizyczna jest głównym powodem, dla którego ludzie decydują się na randkowanie lub starają się o czyjeś względy”.

Dlaczego bobasy są słodkie?

Co powoduje, że na widok niemowlaka uśmiechamy się od ucha do ucha? Okrągłe oczka, pulchne policzki i śliczne noski? Zakaźny śmiech, miękka skóra czy urzekający zapach? To, że bobasy wyglądają słodko, wszyscy doskonale wiemy. Teraz jednak mamy powody by sądzić, iż to magnetyczne oddziaływanie maluchów nie ogranicza się tylko do zmysłu wzroku, ale właściwie wszystkich pozostałych też!

Morten Kringelbach z Uniwersytetu Oksfordzkiego, współautorka pracy na temat wdzięku niemowląt, twierdzi, że „słodkość” jest jedną z podstawowych i niezwykle mocnych sił kształtujących nasze zachowania. Niemowlęcy wdzięk pomaga maluchom przetrwać poprzez wydobycie z dorosłych opiekuńczości, która nie może być zwyczajnie zredukowana do prostego, instynktownego zachowania. Opiekuńczość bowiem angażuję złożoną choreografię powolnych, ostrożnych, celowych i trwałych zachowań prospołecznych, które rozpalają regiony mózgu odpowiedzialne za czerpanie przyjemności np. ze spożywania smacznej potrawy czy słuchania dobrej muzyki.

Zatem z punktu widzenia ewolucji, „słodkość” bobasów jest potężnym mechanizmem, który zapewnia przetrwanie skądinąd całkowicie zależnym od rodziców niemowlętom.

Mimo wszystko każdy z nas jest szarmancki

Jesteśmy bardziej skłonni poświęcić dobro mężczyzny niż kobiety, gdy na szali leży życie innej osoby lub nasz osobisty interes. Do takich wniosków doszli uczeni z Uniwersytetów Cambridge i Columbia w wyniku przeprowadzenia trzech eksperymentów.

W pierwszym badani zostali postawieni przed dylematem etycznym, zwanym dylematem wagonika, w ramach którego musieli zdecydować, czy byliby skłonni poświęcić życie kolejno mężczyzny, kobiety lub osoby bez jasno określonej płci, aby uratować pięć osób przywiązanych do torów, w których kierunku zmierza rozpędzony wagonik.

W drugim eksperymencie badani otrzymali po dwadzieścia funtów, a wartość ta mogła ulec zdziesięciokrotnieniu pod koniec badania. Był oczywiście drobny haczyk. Badanych poinformowano, że jeśli zatrzymają pieniądze, podstawione przez uczonych osoby zostaną porażone lekką dawką prądu, a jedynym ratunkiem dla nich była rezygnacja z otrzymanej przez uczestników kwoty.

Trzecie badanie miało charakter ankiety, w której zadano pytania typu: „Znajdujesz się na tonącym statku. Kogo uratujesz najpierw: mężczyznę, kobietę czy nie ma znaczenia”; „Czy pod względem zasad moralnych akceptowalne jest krzywdzenie mężczyzny/kobiety dla pieniędzy?”; „Pod względem norm społecznych, jak mężczyźni/kobiety znoszą ból?”.

Rezultaty eksperymentu wykazały, że jest większe przyzwolenie społeczne na krzywdzenie mężczyzn niż kobiety, ponieważ kobiety są bardziej podatne na ból, a ich krzywdzenie dla osobistych korzyści jest niedopuszczalne. Jednocześnie badani uznali, że krzywdzenie przedstawicieli obu płci ma tak samo negatywny wpływ na emocje.

Dziewczyny bardziej lubią empatycznych chłopców

Przyjaźń jest niezbędna dla pozytywnego rozwoju nastolatków. Bliskie znajomości rozwijają kompetencje społeczne i mają dobry wpływ na zdolność uczenia. Posiadanie znajomych wiązane jest też z rzadszym występowaniem depresji i lepszym samopoczuciem.

Badanie przeprowadzone na niespełna 2 000 dojrzewających chłopcach (średnia wieku 15,7 lat) wykazało, że dziewczyny są bardziej skłonne dobierać sobie znajomych/przyjaciół wśród chłopców z wysoką empatią poznawczą, czyli zdolnością rozumienia emocji innych. Chłopcy z wysoką empatią poznawczą posiadali statystycznie 1.8 więcej znajomych wśród dziewczyn.

Dla kontrastu, empatyczne dziewczyny nie cieszyły się zbyt dużym zainteresowaniem wśród chłopców. Co ciekawe, dziewczyny nie miały z tym większego problemu i mimo wszystko odczuwały wsparcie ze strony rówieśników w przeciwieństwie do chłopców, których poczucie wsparcia zależało w głównej mierze od ilości posiadanych znajomych.

Czy konserwatyści są szczęśliwsi od liberałów?

Liczne badania psychologiczne sugerują, że konserwatyści są szczęśliwsi od liberałów, jednak badania te skupiały się głównie na Stanach Zjednoczonych. Czy korelacja między konserwatyzmem i zadowoleniem z życia istnieje również w Europie? Dwa najnowsze badania sugerują, że zależy ono w głównej mierze od ogólnego klimatu politycznego i przynależności społecznej, czyli orientacji ideologicznej ich otoczenia. W liberalnych Niemczech na przykład nie zauważono prawie żadnej zależności między zadowoleniem z życia a orientacją polityczną wśród konserwatystów. Co ciekawe, fenomen ten nie został zaobserwowany wśród liberałów.

___
^[1] J. Ciarrochi, P.D. Parker, B. K. Sahdra, T.B. Kashdan, N. Kiuru, J. Conigrave. When empathy matters: The role of sex and empathy in close friendships. Journal of Personality, 2016; DOI: 10.1111/jopy.12255

^[2] O. FeldmanHall, T. Dalgleish, D. Evans, L. Navrady, E. Tedeschi, D. Mobbs. Moral Chivalry: Gender and Harm Sensitivity Predict Costly Altruism. Social Psychological and Personality Science, 2016; DOI: 10.1177/1948550616647448

^[3] Morten L. Kringelbach, Eloise A. Stark, Catherine Alexander, Marc H. Bornstein, Alan Stein. On Cuteness: Unlocking the Parental Brain and Beyond. Trends in Cognitive Sciences, 2016; DOI: 10.1016/j.tics.2016.05.003

^[4] S. Cole, Y. Trope, E. Balcetis. In the Eye of the Betrothed: Perceptual Downgrading of Attractive Alternative Romantic Partners. Personality and Social Psychology Bulletin, 2016; DOI: 10.1177/0146167216646546

^[5] Olga Stavrova, Maike Luhmann. Are conservatives happier than liberals? Not always and not everywhere. Journal of Research in Personality, 2016; 63: 29 DOI: 10.1016/j.jrp.2016.04.011